ساعت کار قانونی سال ۱۴۰۲ چقدر است؟
میزان حقوق و دستمزد کارگران بر مبنای میزان ساعت کاری آنان در هفته محاسبه و اغلب به صورت ماهانه پرداخت می‌شود. ساز و کار تعیین ساعت کاری، نحوه محاسبه اضافه کار، میزان مرخصی و به طور کلی مناسبات بین کارگر و کارفرما در قانون کار مصوب ۱۳۶۹/۰۸/۲۹ توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام پیش‌بینی شده است. در این مقاله به جزئیات مربوط به قانون کار در رابطه با میزان ساعات کاری کارگران می‌پردازیم و به دو شیوه مختلف جدول ساعت‌های کاری را تهیه و تنظیم کرده‌ایم.
میزان ساعت کاری وزارت کار در فروردین‌ماه ۱۴۰۲
میزان ساعت کاری وزارت کار در فروردین ۱۴۰۲ بر اساس قوانین وزارت کار و شیوه محاسباتی ۷/۳۳ در جدول زیر، تدوین شده است. برای آشنایی با این شیوه محاسباتی، ادامه مطلب را بخوانید.
| ساعت کاری وزارت کار در فروردین ۱۴۰۲ بر اساس شیوه محاسباتی نوع ۱ | ||||
|---|---|---|---|---|
| روزهای ماه | تعداد جمعه | تعداد تعطیلی رسمی غیر از جمعه | تعداد روز کاری | ساعت کار |
| ۳۱ | ۴ | ۶ | ۲۱ | ۱۵۴ |
همچنین میزان ساعت کاری فروردین ۱۴۰۲ بر اساس قوانین وزارت کار و شیوه محاسباتی روزانه ۸ ساعت کاری به همراه ۴ ساعت کاری در پنج‌شنبه در جدول زیر، تدوین شده است. برای آشنایی با این شیوه محاسباتی، ادامه مطلب را بخوانید.
| ساعت کاری وزارت کار در فروردین ۱۴۰۲ بر اساس شیوه محاسباتی نوع ۲ | ||||
|---|---|---|---|---|
| روزهای ماه | تعداد روزهای کاری ۸ ساعتی | تعداد روزهای کاری ۴ ساعتی | تعداد پنج‌شنبه‌های تعطیل | ساعت کار |
| ۳۱ | ۱۷ | ۴ | ۱ | ۱۵۲ |
قانون تعداد روزها و ساعت کاری
تعداد روزها و ساعت کاری در متن قانون کار مشخص شده است. به موجب ماده ۵۱ این قانون «ساعت کار، مدت زمانی است که کارگر، نیرو یا وقت خود را به منظور انجام کار در اختیار کارفرما قرار می‌دهد.» این قانون درباره میزان ساعت کار در شبانهروز، هفته و ماه محدودیت‌های زیر را مشخص کرده است و همه کارفرمایان، کارگران، کارگاه‌ها، موسسات تولیدی، صنعتی، خدماتی و کشاورزی مکلف به تبعیت از آن هستند.
- به غیر از برخی موارد، ساعت کار کارگران در شبانهروز نباید از ۸ ساعت تجاوز نماید.
- مجموع ساعات کار در هر هفته نباید از ۴۴ ساعت تجاوز کند.
- در کارهای سخت و زیانآور و زیرزمینی، ساعات کار نباید از ۶ ساعت در روز و ۳۶ ساعت در هفته تجاوز نماید.
- در برخی کارها که ساعات کار از ۸ ساعت در شبانهروز و ۴۴ ساعت در هفته تجاوز نماید جمع ساعات کار در ۴ هفته متوالی نباید از ۱۷۶ ساعت تجاوز کند.
- روز جمعه، روز تعطیل هفتگی کارگران با استفاده از مزد می‌باشد.
شیوه اول برای محاسبه جدول ساعت کاری ۱۴۰۲
متن قانون کار به صراحت عنوان کرده است میزان ساعت کاری نباید از ۸ ساعت در شبانهروز و ۴۴ ساعت در هفته تجاوز کند. با توجه به تعطیلی روز جمعه میزان ساعت کار کارگر به نحوی که پس از یک هفته (یا ۶ روز کاری) ۴۴ ساعت کار کرده باشد از تقسیم ۴۴ ساعت هفته بر ۶ روز کاری محاسبه می‌شود. در واقع، کارگران باید روزانه ۷/۳۳ ساعات معادل ۷ ساعت و بیست دقیقه (توجه شود ۷ ساعت و ۳۳ دقیقه اشتباه است!) در روز کار کنند. این میزان از ۸ ساعت کار در شبانهروز نیز تجاوز نمی‌کند. بر همین مبنا جدول ساعت کار قانون کار به صورت زیر تهیه و تنظیم شده است.
| ساعت کاری ماه‌های سال ۱۴۰۲ بر اساس شیوه محاسباتی نوع ۱ | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| ماه | روزهای ماه | تعداد جمعه | تعداد تعطیلی رسمی غیر از جمعه | تعداد روز کاری | ساعت کار |
| فروردین | ۳۱ | ۴ | ۶ | ۲۱ | ۱۵۴ |
| اردیبهشت | ۳۱ | ۵ | ۳ | ۲۳ | ۱۶۹ |
| خرداد | ۳۱ | ۴ | ۲ | ۲۵ | ۱۸۳ |
| تیر | ۳۱ | ۵ | ۱ | ۲۵ | ۱۸۳ |
| مرداد | ۳۱ | ۴ | ۱ | ۲۶ | ۱۹۱ |
| شهریور | ۳۱ | ۵ | ۳ | ۲۳ | ۱۶۹ |
| مهر | ۳۰ | ۴ | ۲ | ۲۴ | ۱۷۶ |
| آبان | ۳۰ | ۴ | ۰ | ۲۶ | ۱۹۱ |
| آذر | ۳۰ | ۴ | ۱ | ۲۵ | ۱۸۳ |
| دی | ۳۰ | ۵ | ۰ | ۲۵ | ۱۸۳ |
| بهمن | ۳۰ | ۴ | ۳ | ۲۳ | ۱۶۹ |
| اسفند | ۲۹ | ۴ | ۲ | ۲۳ | ۱۶۹ |
| مجموع | ۳۶۵ | ۵۲ | ۲۴ | ۲۸۹ | ۲۱۲۰ |
شیوه دوم برای محاسبه جدول ساعت کاری ۱۴۰۲
شیوه دیگری برای محاسبه ساعت و روزهای کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد که طبق آن نیز میزان ساعت کار از ۸ ساعت در شبانهروز و ۴۴ ساعت در هفته تجاوز نمی‌کند. در این شیوه، افراد روزهای شنبه تا چهارشنبه را به مدت ۸ ساعت (در مجموع ۴۰ ساعت) و روز پنج‌شنبه به مدت ۴ ساعت (در مجموع ۴۴ ساعت) مشغول به کار هستند. بر همین مبنا تعداد روزهای پنج‌شنبه در ماه دارای اهمیت می‌شوند. جدول ساعت کاری ۱۴۰۲ در زیر، مطابق این شیوه تهیه و تنظیم شده است.
| ساعت کاری ماه‌های سال ۱۴۰۲ بر اساس شیوه محاسباتی نوع ۲ | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| ماه | روزهای ماه | تعداد روزهای کاری ۸ ساعتی | تعداد روزهای کاری ۴ ساعتی | تعداد پنج‌شنبه‌های تعطیل | ساعت کار |
| فروردین | ۳۱ | ۱۷ | ۴ | ۱ | ۱۵۲ |
| اردیبهشت | ۳۱ | ۱۹ | ۴ | ۰ | ۱۶۸ |
| خرداد | ۳۱ | ۲۱ | ۴ | ۰ | ۱۸۴ |
| تیر | ۳۱ | ۲۱ | ۴ | ۱ | ۱۸۴ |
| مرداد | ۳۱ | ۲۳ | ۳ | ۱ | ۱۹۶ |
| شهریور | ۳۱ | ۱۹ | ۴ | ۱ | ۱۶۸ |
| مهر | ۳۰ | ۲۰ | ۴ | ۰ | ۱۷۶ |
| آبان | ۳۰ | ۲۲ | ۴ | ۰ | ۱۹۲ |
| آذر | ۳۰ | ۲۰ | ۵ | ۰ | ۱۸۰ |
| دی | ۳۰ | ۲۱ | ۴ | ۰ | ۱۸۴ |
| بهمن | ۳۰ | ۲۱ | ۲ | ۲ | ۱۷۶ |
| اسفند | ۲۹ | ۱۹ | ۴ | ۰ | ۱۶۸ |
| مجموع | ۳۶۵ | ۲۴۳ | ۴۶ | ۶ | ۲۱۲۸ |
حقوق ۸ ساعت قانون کار در سال ۱۴۰۲ چقدر است؟
حداقل دستمزد ساعتی در سال ۱۴۰۲ برابر با ۲۴۱,۳۹۴ ریال است. بنابراین برای محاسبه «حقوق ۸ ساعت قانون کار» این مقدار را در عدد ۸ ضرب می‌کنیم:
ریال ۱,۹۳۱,۱۵۲ = ۲۴۱,۳۹۴ × ۸
این مقدار، اندکی از حداقل دستمزد روزانه در سال ۱۴۰۲ (یعنی ۱,۷۶۹,۴۲۸ ریال) بیشتر است. زیرا «حقوق ۸ ساعت قانون کار» از ضرب اعداد ۲۴۱,۳۹۴ و ۸ به دست می‌آید در حالی که حداقل دستمزد روزانه از ضرب اعداد ۲۴۱,۳۹۴ و ۷/۳۳ به دست می‌آید.
اضافه‌کاری و نحوه محاسبه آن
ماده ۵۹ قانون کار شرایط انجام کار اضافی توسط کارگر را پیش‌بینی کرده است. به موجب این ماده، با موافقت کارگر و به شرط پرداخت ۴۰ درصد اضافه بر مزد، انجام کار اضافی توسط کارگر مجاز است. تبصره این ماده تاکید می‌کند به جز در موارد استثنایی و با توافق طرفین، ساعت کار اضافی ارجاعی به کارگران نباید از ۴ ساعت در روز تجاوز نماید. برای محاسبه ساعات اضافه کاری، تعداد ساعت‌های کاری فرد را از میزان ساعت کاری ماه مورد نظر کم می‌کنیم. مثلا در این ماه (فروردین سال ۱۴۰۲) ساعت کاری طبق شیوه محاسباتی نوع یک، ۱۵۴ ساعت و طبق شیوه محاسباتی نوع دو، ۱۵۲ ساعت است. پس اگر فردی در این ماه ۲۰۰ ساعت کار کند میزان اضافه کاری او در شیوه نوع یک، ۴۶ ساعت و در شیوه نوع دو، ۴۸ ساعت در نظر گرفته می‌شود.
نرخ ساعت اضافه کاری در سال ۱۴۰۲ چقدر است؟
طبق قانون کار، دستمزد اضافه کاری به میزان ۴۰ درصد حداقل دستمزد ساعتی است که از حاصل‌ضرب حداقل دستمزد ساعتی در عدد ۱/۴ به دست می‌آید. مثلا در سال ۱۴۰۲ که حداقل دستمزد ۲۴۱,۳۹۴ ریال است، دستمزد اضافه کاری ۳۳۷,۹۵۱ = ۱/۴ × ۲۴۱,۳۹۴ ریال است. اگر فردی در ماه فروردین ۱۴۰۲، طبق شیوه محاسباتی نوع دو، ۲۰۰ ساعت (۱۵۲ ساعت موظفی و ۴۸ ساعت اضافه) کار کرده باشد، حداقل دستمزد وی بدون احتساب هر گونه مزایا در پایان این ماه به صورت زیر محاسبه می‌شود:
ریال ۵۲,۹۱۳,۵۳۶ = ۳۳۷,۹۵۱ × ۴۸ + ۲۴۱,۳۹۴ × ۱۵۲
مقدار محاسبه شده بالا، میزان حداقل دستمزد بدون احتساب هر گونه مزایا است. برای مشاهده مزایای حقوق و دستمزد، اینجا کلیک کنید.
برای دانلود فایل بخشنامه حقوق و دستمزد سال ۱۴۰۲ اینجا کلیک نمایید
لینک‌های مفید و کاربردی
سوالات متداول
میزان ساعت کاری وزارت کار در فروردین ۱۴۰۲ با دو شیوه محاسباتی مختلف، ۱۵۴ و ۱۵۲ ساعت است. برای اطلاع از شیوه‌های محاسباتی و نحوه محاسبه ساعت کاری در فروردین‌ماه ۱۴۰۲، اینجا کلیک کنید.
طبق قانون کار، میزان کار افراد نباید از ۸ ساعت در شبانهروز و ۴۴ ساعت در هفته تجاوز کند. برای اطلاع بیشتر از جزئیات ساعت کار و نحوه محاسبه ساعت کاری در هر ماه، اینجا کلیک کنید.
حقوق ۸ ساعت قانون کار برابر با ۱,۹۳۱,۱۵۲ ریال و دستمزد روزانه برابر با ۱,۷۶۹,۴۲۸ ریال است. تفاوت این دو مقدار، به تفاوت در نحوه محاسبه آن‌ها برمی‌گردد که در اینجا به آن اشاره شده است.
طبق قانون کار، دستمزد اضافه کاری به میزان ۴۰ درصد حداقل دستمزد ساعتی است که از حاصل‌ضرب حداقل دستمزد ساعتی در عدد ۱/۴ به دست می‌آید.
در کارهای سخت و زیانآور و زیرزمینی، ساعات کار نباید از شش ساعت در روز و ۳۶ ساعت در هفته تجاوز نماید. کارهای سخت و زیانآور و زیر زمینی به موجب آییننامهای خواهد بود که توسط شورای عالی حفاظت فنی و بهداشت کار و شورای عالیکار تهیه و به تصویب وزرای کار و امور اجتماعی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواهد رسید.
طبق ماده ۷۸ قانون کار، در کارهایی که دارای کارگر زن هستند کارفرما مکلف است به مادران شیرده تا پایان دو سالگی کودک پس از هر سه ساعت، نیم ساعت فرصت شیر دادن بدهد. این فرصت جزء ساعات کار آنان محسوب می‌شود.
طبق ماده ۶۴ قانون کار، مرخصی استحقاقی سالانه کارگران با استفاده از مزد و احتساب چهار روز جمعه، جمعا یک ماه است. سایر روزهای تعطیل جزء ایام مرخصی محسوب نخواهد شد. برای کار کمتر از یک سال مرخصی مزبور به نسبت مدت کار انجام یافته محاسبه می‌شود.
طبق ماده ۶۵ قانون کار، مرخصی سالیانه کارگرانی که به کارهای سخت و زیانآور اشتغال دارند ۵ هفته است. استفاده از این مرخصی، حتی‌الامکان در دو نوبت و در پایان هر شش ماه کار صورت می‌گیرد
از تجربیات دیگران استفاده کنید!
مطالعه تجربیات شرکت کنندگان آزمون‌های استخدامی سازمان‌های مختلف در دوره های گذشته می تواند نقش بسزایی در قبولی شما در سازمان مورد نظر داشته باشد.
۳ نظر برای ساعت کار قانونی سال ۱۴۰۲ چقدر است؟