آشنایی با شغل

مهندس رباتیک

 آشنایی با شغل مهندس رباتیک

پیش‌بینی می‌شود رباتیک یکی از ۱۰ صنعت برتر آینده باشد. کاربرد محصولات رباتیک از محدوده کارخانه‌ها فراتر رفته و در حال تسری به کاربردهای روزمره است.

مهندسی رباتیک چیست

رباتیک زمینه‌ای به سرعت در حال رشد است. امروزه کمتر صنعتی را می‌توان یافت که در آن از ربات استفاده نشود. بازوهای رباتیکی که بدون استراحت قطعات و محصولات را از نقطه‌ای به نقطه  دیگر جابه‌جا می‌کنند، ربات‌های جوشکار، ربات‌های رنگرز، ربات‌های بسته‌بند، ربات‌های تراشکار، ربات‌های چاپگر، ربات‌های کنترل کیفیت، ربات‌های سوراخ‌کار، ربات‌های کنترل دما، ربات‌های هشدار دهنده نشت گاز، ربات‌های غربال، سانتریفوژهای خودکار و بسیاری دیگر همگی نمونه‌هایی از ربات‌ها در کارخانه‌ها هستند. کارخانه‌ها برای افزایش سرعت، کیفیت، دقت و هزینه پایین‌تر به سمت رباتیکی کردن همه قسمت‌های کارخانه پیش می‌روند و در بعضی از قسمت‌های خطرناک برای انسان مانند مانند جوشکاری و رنگ‌پاشی و سموم شیمیایی ناچار به استفاده از ربات می‌شوند.

مهندسی رباتیک ارتباط زیادی با مهندسی مکانیک، مهندسی کامپیوتر و مهندسی الکترونیک و علوم کامپیوتر دارد. مهندس رباتیک فردی است که پاسخگوی  نیاز صنعت در تحقیق و توسعه، طراحی، تولید، نگهداری و تعمیرات ربات‌ها است. او برای ساخت روبات‌ها باید در برنامه‌نویسی و تنظیم الگوریتم بهینه، طراحی مدارهای الکتریکی و الکترونیکی، طراحی کامپیوتری مدارها و طراحی سیستم آئرودینامیکی تبحر و تسلط کافی داشته باشد. کار دیگر مهندس رباتیک رفع مشکلات موجود در برنامه‌های ربات‌ها و ارائه خدمات فنی به مشتریان است.

یکی از زمینه‌های اصلی این حوزه بخش تحقیقات است. بنابراین در بخش رباتیک به متخصصانی نیاز است که با تحقیقات، مفاهیم و کاربردهای جدید  و راه‌های پیشرفت مفاهیم و کاربردهای موجود را بیابند.  کار مهندس رباتیک در این بخش، تحقیق و توسعه طرح‌ها، ساخت نمونه روبات‌ها و بررسی کاربردهای مختلف‌شان از حوزه‌های نظامی و خودرو تا حوزه پزشکی است. او  روبات‌های موجود و توانمندی‌هایشان را ارتقا می‌دهد و اصلاحات لازم را روی آن‌ها انجام می‌دهد. می‌توان گفت مهندسی رباتیک زمینه‌ای جذاب برای آنانی است که در حوزه تکنولوژی علاقه و استعداد خوبی دارند.

مهارت و توانمندی‌های مورد نیاز مهندسی رباتیک

• خلاقیت و نوآوری زیرا این مهارت یکی از ابزارهای اولیه و اصلی برای این شغل است
• تجسم و تخیل
• داشتن علاقه و تسلط در حوزه‌های مکانیک، الکترونیک و کامپیوتر
• دقت زیاد و توجه به جزئیات
• آشنایی با مباحثی از جمله سیستم‌های خودکار، تولید، طراحی، فرآیندهای تولید، مواد اولیه، کنترل کیفیت زیرا بسیاری از مهندسان رباتیک در صنایع مختلف تولیدی  مشغول به کار می‌شوند
• توان شناسایی نیازهای مشتریان و پیش‌بینی کاربردهای آینده ربات‌ها در هنگام طراحی و ساخت
• روابط عمومی خوب برای برقراری ارتباط مناسب با کارفرمایان، همکاران و مشتریان. مهندس رباتیک باید بتواند با تکیه بر این توانایی خود نیاز مشتریان یا کارفرمایان را به خوبی شناسایی کند و به راحتی ایده‌ها و طرح‌های خود را برای دیگران توضیح دهد
• توان تحلیل اطلاعات پیچیده
• توان حل مساله

نرم‌افزارهای تخصصی مهندسی رباتیک

یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین مهارت‌های لازم برای مهندس رباتیک، تسلط بر نرم‌افزارهای تخصصی حوزه مهندسی رباتیک است. اگر به بررسی اجمالی آگهی‌های استخدامی مهندس رباتیک بپردازید، متوجه خواهید شد بیشتر کارفرمایان، شرکت‌ها و سازمان‌ها یکی از شرایط جذب مهندس رباتیک را تسلط بر نرم‌افزارهای مربوط به حوزه مهندسی رباتیک قرار داده‌اند. بنابراین اگر می‌خواهید در شغل مهندسی رباتیک موفق باشید، به راحتی و به سرعت بتوانید شغل مناسب و پردرآمدی را در این حوزه رقابتی پیدا کنید  یا اگر در این حوزه شاغل هستید و می‌خواهید پله‌های ترقی را سریع‌تر طی کنید، مطمئن باشید یادگیری نرم‌افزارهای تخصصی مهندسی رباتیک یکی از راه‌های اصلی و مطمئن برای شماست. برخی از مهم‌ترین نرم‌افزارهای تخصصی و کاربردی مهندسی رباتیک عبارتند از:

تحصیلات، آینده شغلی و فرصت‌های استخدامی مهندس رباتیک

علاقه‌مندان به شغل مهندسی رباتیک باید در رشته مهندسی رباتیک در دانشگاه‌های کشور تحصیل کنند. این افراد در مقاطع تکمیلی می‌توانند در رشته‌های مهندسی رباتیک یا مهندسی کامپیوتر، هوش مصنوعی گرایش رباتیک و رشته هوش ماشین و رباتیک (از زیر مجموعه‌های مهندسی برق) ادامه تحصیل دهند.

 مهندس رباتیک در صنایع خودروسازی، هوافضا، تولید تجهیزات الکترونیکی، هسته‌ای، معدن، نساجی، کامپیوتر، کشاورزی و بسیاری زمینه‌های دیگر کار می‌کند. علاقه‌مندان به مشاغل آموزشی و پژوهشی با کسب مدارک عالی در این حوزه، در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی تدریس خواهند کرد. چون مهندسی رباتیک رشته‌ای جدید است، تعداد معدودی از اساتید مجرب و مختصص در این حوزه در کشور فعالیت می‌کنند. بنابراین فرصت‌های شغلی خوبی در بخش آموزش عالی وجود دارد.

امروزه بسیاری از صنایع کشور از جمله کارخانه‌های  فولاد، خودروسازی و مواد غذایی کمابیش به صورت خودکار اداره می‌شوند. اما ربات‌های این کارخانه‌ها وارداتی است و حتی در برخی  موارد نصب، نظارت و تعمیر آن‌ها بر عهده متخصصان خارجی است. شرکت‌های فعال داخلی در حوزه رباتیک صرفا به واردات و در برخی از موارد تعمیرات رباتها می‌پردازند.

حوزه رباتیک در جهان و ایران یک بخش جدید و رو به رشد است. در کشور ما نیز چند سالی است که رشته تخصصی مهندسی رباتیک ایجاد و فارغ‌التحصیلانی را به بازار کار ارائه کرده است. البته در بخش آموزش ضعف‌هایی وجود دارد که برای پیشرفت حوزه رباتیک باید رفع شود. یکی از مهم‌ترین آن‌ها تعداد محدود دانشگاه‌های دارنده رشته مهندسی رباتیک (مثلا صرفا در شهرستان‌ها و نه در دانشگاه‌های مادر کشور در دوره کارشناسی مهندسی رباتیک) است.

شخصیت‌های مناسب شغل مهندسی رباتیک

 در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی‌های شخصیتی، ارزش‌ها، علایق، مهارت‌ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم‌ترین این عوامل ویژگی‌های شخصیتی است. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فرد ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت اند. به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ‌های شخصیتی مختلف در همه مشاغل هستند و نمی‌توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ‌های شخصیتی خاصی در این شغل موفق می‌شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ‌های شخصیتی که برای این شغل معرفی می‌شوند، عموما این کار را بیشتر می‌پسندند و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته‌اند.

برای مشاهده سایر مشاغل اینجا کلیک کنید