آشنایی با شغل فیزیکدان
اگر به علم و تکنولوژی علاقه دارید و صاحب تفکر منطقی هستید، می‌توانید فیزیکدان خوبی شوید.
معرفی اجمالی فیزیک
فیزیک به معنای طبیعت است از این‌رو علم فیزیک را علم مطالعه خواص طبیعت می‌دانند. علم ماده و حرکت و رفتار آن در فضا و زمان با در نظر گرفتن مفاهیمی همچون انرژی، اندازه حرکت، نیرو و بسیاری از عوامل دیگر را دانش فیزیک گویند. هدف این علم درک و پیش‌بینی رفتار طبیعت در شرایط گوناگون است. فیزیک و به خصوص گرایش نجوم یا اخترشناسی قدمتی طولانی در تاریخ بشر دارد.
فیزیکدان دانشمندی است که در حوزه فیزیک به تحقیق و پژوهش می‌پردازد. او پدیده‌های مختلف از ذرات بنیادی تا کهکشان‌ها را بررسی می‌کند. فیزیکدان دنیای اطراف خود را مطالعه و قوانین حاکم بر چرایی و چگونگی ایجاد و رفتار اشیا را کشف می‌کند. همان طور که به ما در پاسخ‌گویی به سوالات بنیادی مان کمک می‌کند، یافته‌های او به عنوان مبنایی برای پیشرفت در تکنولوژی از ارتباطات و انرژی تا فضا و ماهواره محسوب می‌شود. اساس کار فیزیکدان تحقیقات و پژوهش است. در کشور ما در سال های اخیر توجه بیشتری به تحقیقات به خصوص در برخی زمینه‌ها شده و در نتیجه ارزش کار فیزیکدان بیشتر نمایان شده است. در بیشتر پروژه‌های اتمی و نانو که به پیشرفت‌های خوبی در آن‌ها دست یافته‌ایم، نقش فیزیک‌دانان ایرانی بسیار موثر و پراهمیت است.
فیزیکدان باید ذهنی پژوهشگر و در کارها برنامه‌ریزی و زمان‌بندی داشته باشد. همچنین برای ارائه مطالب و یافته‌های خود و نوشتن گزارش‌های مختلف، باید مهارت ارتباطی نوشتاری و گفتاری خوبی داشته باشد. فیزیکدان معمولا به صورت تمام وقت کار می‌کند. محیط کار او می‌تواند کلاس‌های آموزشی، آزمایشگاه‌ها، کارگاه‌ها، کارخانه‌ها یا محیط خارجی باشد. در برخی از مشاغل برای جلوگیری از آلوده شدن و تماس با مواد خطرناک، فیزیکدان باید لباس‌های ایمن بپوشد.
حوزه کاری فیزیکدان
فیزیکدان بسته به نوع تخصص خود در حوزه‌های متنوع زیر می‌تواند فعالیت کند:
- تحقیقات نظری شامل توسعه ایده‌ها، استفاده از تکنیک‌های مدل‌سازی و شبیه‌سازی کامپیوتری برای پیش‌بینی و توضیح رفتارها
- تحقیقات کاربردی شامل انجام آزمایش‌های کنترل شده برای درک چگونگی به نتیجه رسیدن تئوری‌ها
- پیش‌بینی وضع هوا
- توسعه ابزارهای پزشکی و روش‌های درمانی جدید
- کار در حوزه تکنولوژی ماهواره‌ای و اکتشافات فضایی
- بررسی راه‌های جدید تولید انرژی
- تحقیق و کشف در حوزه رباتیک و هوش مصنوعی
- تدریس در مدارس و دانشگاه‌ها
- نوشتن مطلب برای مجلات، نشریات و روزنامه‌ها در حوزه تخصصی خود
مهارت و دانش مورد نیاز فیزیکدان
- دانش عالی در ریاضیات و فیزیک
- تفکر پژوهشگر و علاقه به کارهای تحقیقاتی
- تفکر منطقی و مهارت خوب در حل مساله
- رویکرد روش‌مدار در کار همراه با سطح بالایی از دقت
- داشتن صبر و توجه زیاد به جزئیات
- مهارت ارتباطی و ارائه مطالب خوب
- مهارت گزارش‌نویسی
- مهارت کار فردی و تیمی
- مهارت مدیریت پروژه و رهبری تیم در صورتی که سرپرست یک تیم تحقیقاتی باشد.
- توانایی استفاده از برنامه‌های کامپیوتری مورد نیاز
تحصیلات، بازار کار و آینده شغلی فیزیکدان
فارغ‌التحصیلان رشته فیزیک در سطح کارشناسی و بالاتر می‌توانند وارد این شغل شوند. این افراد در مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات، سازمان انرژی اتمی، مخابرات، پژوهشگاه مواد و انرژی، صنایع تولید فیزیک نوری، نیروگاه انرژی اتمی بوشهر، بخش‌های تحقیقاتی صنایع دفاع، سازمان هواشناسی و موسسات تحقیقاتی و آموزشی مشغول به کار خواهند شد.
در خصوص وضعیت بازار کار و میزان استخدام فیزیکدان در کشور اطلاعات دقیقی در دسترس نیست. اما می‌توان پیش‌بینی کرد فرصت‌های شغلی محدودی برای فارغ‌التحصیلان فیزیک در کشور وجود دارد.
کارآفرینی راهی برای کمک به اشخاص است تا با تکیه بر توانایی‌ها و تخصص خود، شغل یا مشاغلی را برای خود و دیگران ایجاد کند. فارغ‌التحصیلان رشته فیزیک نیز می‌توانند به کارآفرینی دست بزنند. برخی زمینه های کارآفرینانه در این شغل عبارتند از:
- ساخت وسایل آزمایشگاهی
- انتشار مقالات علمی معتبر به صورت ماهنامه یا فصل‌نامه
- تاسیس آزمایشگاه‌های خصوصی
- ایجاد کتابخانه تخصصی و بانک مقالات و اطلاعات علمی فیزیک
- تالیف و ترجمه کتاب
شخصیت‌های مناسب شغل فیزیکدان
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی‌های شخصیتی، ارزش‌ها، علایق، مهارت‌ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم‌ترین این عوامل ویژگی‌های شخصیتی است. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فرد ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت اند. به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ‌های شخصیتی مختلف در همه مشاغل هستند و نمی‌توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ‌های شخصیتی خاصی در این شغل موفق می‌شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ‌های شخصیتی که برای این شغل معرفی می‌شوند، عموما این کار را بیشتر می‌پسندند و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته‌اند.
برای مشاهده سایر مشاغل اینجا کلیک کنید