آشنایی با رشته

فیزیک

آشنایی با رشته فیزیک

فیزیک علم زندگی و اصلا علم حیات است، هر چیزی که در اطراف خویش می‌بینیم به فیزیک ربط پیدا می‌کند. همچنین به کمک فیزیک به بسیاری از پرسش‌هایی که همیشه ذهن بشر را مشغول کرده است مانند این‌که «دنیا چگونه به وجود آمده است؟ از چه تشکیل شده و کوچک‌ترین جزء آن چیست؟» می‌توان پاسخ داد. 

گرایش‌های مقطع لیسانس

رشته فیزیک در مقطع لیسانس  طرز برخورد با مسائل فیزیکی را آموزش می‌دهد. این رشته از فیزیک دبیرستانی و فیزیک قرن بیستم تشکیل شده و مفاهیم فیزیکی دبیرستانی را عمیق‌تر کرده است. فیزیک دانشگاهی بر پایه کتاب فیزیک هالیدی و برخی کتب دیگر که به زمینه‌های فیزیک مدرن می‌پردازد. گفته می‌شود اگر کسی مطالبی را که در فیزیک هالیدی نوشته شده است به درستی بفهمد باید به او لیسانس فیزیکش را بدهند. رشته فیزیک در دوره کارشناسی شامل ۵ گرایش اتمی مولکولی، هسته‌ای، حالت جامد، هواشناسی و نجوم است (البته فیزیک دارای گرایش دبیری نیز هست که ما در اینجا به بررسی آن نمی‌پردازیم زیرا گرایش دبیری به عنوان یک گرایش تخصصی در علم فیزیک مطرح نیست). تعداد واحدهای تخصصی هر یک از این گرایش‌ها در دوره کارشناسی بسیار محدود است و به همین دلیل گرایش‌های فوق در این دوره تفاوت محسوسی با یکدیگر ندارند.

• گرایش اتمی - مولکولی:   فیزیک اتمی- مولکولی از دستاوردهای فیزیک جدید است و از زمانی متولد شد که دانشمندان متوجه شدند کوچک‌ترین جزء طبیعت اتم نیست بلکه اتم نیز از اجزای کوچک‌تری به نام هسته و الکترون‌هایی که در اطراف آن می‌گردند تشکیل شده است. در این میان فیزیک اتمی به بررسی نقل و انتقال‌های الکترون‌های اطراف هسته می‌پردازد و خواص آن‌ها را بررسی می‌کند. یعنی در فیزیک اتمی مهم نیست که هسته از چه تشکیل شده است بلکه رفتار الکترون‌های اطراف هسته  را مطالعه می‌کند.

• گرایش فیزیک هسته‌ای:  در این گرایش خود هسته، مورد مطالعه قرار می‌گیرد. یعنی متخصصان و دانشمندان بررسی می‌کنند که هسته از چه تشکیل شده و چه نیروهایی بین اجزای هسته اعمال می‌شوند و در نتیجه در طی واکنش‌های انجام شده،‌ چقدر انرژی آزاد می‌شود. انرژی هسته‌ای و رادیوایزوتوپ ‌ها مسائل مورد توجه در فیزیک هسته‌ای هستند.
• فیزیک حالت جامد:  گرایش حالت جامد مربوط به سیستم‌های بس‌ذره‌ای مخصوصا جامدات است. ابتدایی‌ترین کار در این گرایش بررسی بلورهای جامدات و خواص اپتیکی، مکانیکی، الکتریکی و صوتی امواجی است که در آن منتشر می‌شود که این بررسی منجر به پدیده‌های مختلفی نظیر ابر رسانایی، نیم‌رسانایی یا پخش و انتقال گرما می‌شود.
• گرایش هواشناسی:  «گرایش هواشناسی اطلاعات پایه‌ای و متنوعی درباره انواع پدیده‌های جوی و برخورد علمی با آن‌ها ارائه می‌دهد و همچنین با مطالعه دینامیک وضعیت هوا می‌توان بررسی کرد که شرایط هوا چگونه تغییر کرده و چه پارامترهایی برای ایجاد این تغییر لازم است.
• گرایش نجوم:  سه بخش اصلی این گرایش را نجوم رصدی، اخترشناسی و کیهان‌شناسی تشکیل می‌دهد. فیزیک‌دان در بخش نجوم که جنبه مشاهداتی دارد، پدیده‌های مختلف نجومی را رصد و ثبت می‌کند و سپس از آن‌ها عکس می گیرد و طیف آن‌ها را می‌سنجد. در اخترشناسی که جنبه نظری دارد وضعیت ستارگان مورد مطالعه قرار می‌گیرد یعنی بررسی می‌شود که هر ستاره در چه مرحله‌ای قرار دارد و چه اتفاقاتی برایش رخ می‌دهد؟ بخش کیهان‌شناسی با این که زیاد جنبه نجومی ندارد اما به هرحال پیشرفتش را مدیون علم نجوم است. به این معنی که مدل‌های مختلف کیهان‌شناسی باید با داده‌های رصدی مطابقت کند. گفتنی است این کیهان‌شناسی به صورت کلاسیک به چگونگی ایجاد جهان و تشکیل ساختارهای کهکشانی مانند خوشه‌ها و ابر خوشه‌ها می‌پردازد.

هر دانشجوی فیزیک در دوره کارشناسی باید ۱۳۰ واحد بگذراند که دروس تخصصی هر یک از گرایش‌ها فقط ۹ واحد از این ۱۳۰ واحد است و بدون شک ۹ واحد نمی‌تواند تغییری در دیدگاه دانشجویان ایجاد کند و هر دانشجو فقط شناختی جزئی نسبت به گرایش مورد نظر خود پیدا می‌کند. گاه همین ۹ واحد نیز به گونه‌ای مشترک اما در دروسی مختلف در هر یک از گرایش‌ها تدریس می‌شود یعنی کتاب‌ها یا واحدهای درسی هر گرایش، متفاوت است اما در کل همه داشنجویان مطالب یکسانی را می‌آموزند. در نتیجه یک لیسانس فیزیک، یک کارشناس فیزیک به معنای عام آن است و کارشناس یا متخصص در یکی از گرایش‌های فوق به شمار نمی‌آید.

توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه

فیزیک با ریاضی معنا دارد به همین دلیل دانشجویان این رشته باید از نظر فهم ریاضیات در سطح بسیار بالایی باشند. دانشجوی این رشته باید به فیزیک علاقه‌مند باشد به این معنی که از آنچه یاد گرفته است بتواند در زندگی روزمره خویش استفاده کند.برای مثال با توجه به معلومات فیزیک دبیرستانی خود بررسی کند که آبی که از شیر آب می‌ریزد چرا به تدریج باریک می‌شود و سطح مقطع آن در این هنگام به چه حدی می‌رسد؟ بی‌شک عواملی که باعث شد نیوتن با افتادن سیب پی به قانون جاذبه ببرد، کنجکاوی مفرط، صبر و بردباری، مطالعه و آزمایش‌های مستمر و قدرت تحلیلی همراه با تفکر فراوان بود که با مشاهده پدیده‌های تکراری و عادی زندگی روزمره قوانینی را کشف کرد. مهم این است که دانشجوی فیزیک از آنچه در اطرافش اتفاق می‌افتد به راحتی نگذرد.

آینده شغلی، بازار کار و درآمد

امروزه پیشرفت کشورها در گرو پژوهش و ساخت مصنوعات جدید است. پژوهش به آزمایشگاه و گروهی از دانشمندان و پژوهشگران نیاز دارد که متخصصان شاخه‌های مختلف فیزیک نیز در این گروه‌ها حضور دارند زیرا همه کارخا بنیانی فیزیکی دراند. برای مثال اگر بخواهیم یک دستگاه الکتریکی بسازیم اول باید بدانیم چه قوانین فیزیکی بر آن حاکم است و پس از شناخت آن‌ها، می‌توان دستگاه مورد نظر را با استفاده از فن و هنر ساخت. فارغ‌التحصیلان این رشته در سازمان‌های مختلف از قبیل صدا و سیما، برنامه و بودجه، مخابرات و همچنین در صنایع مختلف استخدام می‌شوند. چون دانشجویان فیزیک مطلب مختلفی از قبیل الکتریسیته و مکانیک می‌خوانند صاحب دید وسیعی در زمینه‌های مختلف هستند.

 

جست‌وجوی آگهی

استخدام رشته فیزیک

برای مشاهده سایر رشته ها اینجا کلیک کنید