شغل برنامهنویسی چیست
برنامهنویس کامپیوتر، کدهای برنامههای نرمافزاری را مینویسد. تمام آن چیزی را که از طریق کامپیوتر میتوان دید از بازیهای کامپیوتری گرفته تا سیستم عاملهایی مانند ویندوز و برنامههایی مثل Office از جمله محصولات نرمافزاری اند که بخش قابل توجهی از آنها را برنامهنویسان کامپیوتر تولید کردهاند.
فهرست مطالب صفحه
کار برنامهنویس چیست
برنامهنویس که اغلب در انگلیسی به آن programmer یا coder گفته میشود فرآیند نوشتن، اشکالزدایی (debug) و نگهداری کد منبع (source code) برنامه کامپیوتر را انجام میدهد. این کد منبع با یک زبان برنامهنویسی نوشته شده است و ممکن است تغییر داده شده یک کد قبلی یا یک کد کاملا جدید باشد. هدف برنامهنویسی ساختن یک برنامهای است که یک رفتار خواسته شده را انجام دهد.
برنامهنویس طرحهای برنامهای را که مهندس و تحلیلگر نرمافزار تهیه کرده به صورت دستورالعملهای مناسب کامپیوتر در میآورد سپس برنامهها و کدهای تولید شده را اشکالزدایی و آزمایش میکند تا به نتایج مورد نظر برسد. برنامهنویس ارتباط نزدیکی با طراح نرمافزار دارد در حالی که در برخی حوزهها کار آنها مشترک است. به این صورت که برنامه نویس میتواند کارهای معمول طراح مانند طراحی برنامهها را انجام دهد. این مستلزم طرحریزی نرمافزار، ایجاد مدلها و فلوچارتهای نشان دهنده چگونگی نوشتن کدها و طراحی رابط کاربری سیستم است. برخی از برنامهها نسبتا سادهاند و زمان کمی برای نوشتن آنها لازم است مانند برنامههای موبایل (Mobile application). برخی برنامههای دیگر مانند سیستمهای عامل کامپیوتر پیچیدهتر اند و کامل کردن آنها در حدود یک سال یا بیشتر زمان میبرد.
نرم افزار به عنوان یک خدمت (SaaS) مفهومی جدید و حوزه رو به رشدی است که شامل برنامههای کاربردی است که از طریق اینترنت ارائه میشود. اگرچه معمولا برنامهنویسان باید برنامههایشان را برای کاربرد داشتن در محیطهای مختلف بازنویسی کنند، اما برنامههای کاربردی که با استفاده از SaaS تولید میشوند، در همه محیطها (platform) کار میکنند و نیازی به تغییر و به روزرسانی ندارند. در این حوزه برنامهنویسان فرصت بیشتری دارند که به تولید نرمافزارهای جدید بپردازند.
برنامهنویس معمولا به تنهایی کار میکند اما برخی اوقات در پروژههای بزرگ با سایر متخصصان کامپیوتر به صورتی تیمی همکاری میکند. به علت اینکه برنامهنویسی را در هرجایی میتوان انجام داد، بسیاری از برنامهنویسان به صورت دورکاری یا آزادکار (Freelancer) فعالیت میکنند.
وظایف برنامهنویس
- نوشتن برنامههای کامپیوتر در زبانهای مختلف مانند ++C و Java مطابق با نظر طراح (در پروژههای گروهی) یا کارفرما و مشتری (در پروژههای فردی)
- به روز کردن و گسترش برنامههای موجود با توجه به نیاز کارفرما یا نیاز بازار
- تست و اشکالزدایی برنامههای تولید شده
- استفاده از کتابخانه کدها برای سهولت در نوشتن برنامهها
- بررسی مداوم فناوریهای جدید در حوزه برنامهنویسی و استفاده از آخرین تکنیکها برای نوشتن کدها و برنامههای جدید
- تهیه برنامههای لازم به منظور اخذ گزارشها از عملکرد سیستمها و بررسی مستمر برای ارتقای کارآیی آنها
- همکاری با طراحان، تحلیلگران، کارشناسان شبکه و بانکهای اطلاعاتی برای ایجاد تسهیلات لازم در به کارگیری سیستمهای مورد نظر
- همکاری با گرافیستها و طراحان گرافیکی برای زیباتر شدن ظاهر نرمافزار تولیدی
دانش و مهارت مورد نیاز شغل برنامهنویس
- تفکر تحلیلی به منظور درک کامل نتایج کدهای نوشته شده و تداعی نرمافزار مورد نظر
- تمرکز بالا به منظور جلوگیری از خطا و اشتباه در تولید کدهای جدید و حفظ یکپارچگی در کدهای تولید شده
- دقت و توجه به جزئیات به منظور جلوگیری از خطا و اشتباه
- توان حل مساله زیرا در بسیاری از موارد کدنویسی کامپیوتر دارای پیچیدگیهای زیادی است و برنامهنویس باید قدرت تصمیمگیری و حل مساله را داشته باشد
- داشتن ابتکار و خلاقیت زیرا برنامهنویس در صورتی در کارش موفق میشود و میتواند برنامهاش را بفروشد که با خلاقیت و ابتکار نرمافزاری تولید کرده باشد که نیاز کاربران را در حوزه مورد نظر به خوبی برطرف کند.
- توانایی کار تیمی زیرا در برخی از پروژهها کار برنامهنویسی به صورت تیمی انجام میشود و او باید توانایی و مهارت کار تیمی را داشته باشد.
تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل برنامهنویسی
برای یادگیری برنامهنویسی یا میتوان در کلاسهای آزاد آموزشی شرکت کرد یا بایستی تحصیلات دانشگاهی داشت. کارفرمایان برای استخدام برنامهنویس، معمولا به داشتن تجربه و تسلط بر زبانهای برنامهنویسی فرد متقاضی، بسیار اهمیت میدهند. در مجموع فارغالتحصیلان مدرک کارشناسی در رشتههای علوم کامپیوتر، مهندسی کامپیوتر گرایش نرمافزار، مهندسی فناوری اطلاعات یا کارشناسی ارشد در یکی از گرایشهای ارشد مهندسی کامپیوتر و گرایشهای ارشد مهندسی فناوری اطلاعات آمادگی بیشتری برای ورود به این شغل دارند. در هنرستانهای فنی و حرفهای و کاردانش و در دانشگاه علمی کاربردی هم رشته کامپیوتر وجود دارد که دانشآموختگان آنها نیز میتوانند شغل برنامهنویسی را انتخاب کنند.
بازار کار و فرصتهای شغلی برنامهنویس
صنعت کامپیوتر و فناوری اطلاعات در جهان رو به رشد و به تبع آن تقاضا برای انواع نرمافزارهای کامیپوتری جدید در صنایع مختلف نیز در حال افزایش است. در کنار این مورد، با توجه به توسعه کامپیوتر و نفوذ آن در کانون خانواده، شرکتها و صنایع و وابستگی بیش از پیش جوامع به این دستاورد بزرگ بشر، حوزه برنامهنویسی کامپیوتر نیز در حال رشد است و زمینههای کاری بسیار زیادی را برای آن میتوان تصور کرد. از کار کردن در واحد فناوری اطلاعات سازمانهای دولتی تا کار کردن در یک شرکت تولید کننده محصولات نرمافزاری یا کار کردن به صورت پروژهای و شخصی. عامل مهم در یافتن شغل مناسب در این حوزه، داشتن تجربه، تخصص و تسلط بر تکنولوژی و زبانهای برنامه نویسی روز دنیاست.
در ایران و در سالهای گذشته بازار کار برنامه نویسی با رشد همراه بوده و میزان استخدام برنامهنویسان کامپیوتر، مخصوصا گروهی که به زبانهای برنامهنویسی تحت وب تسلط بیشتری داشتهاند، با نرخ قابل قبولی در حال افزایش بوده است و به دلیل توسعه صنعت نرمافزار در داخل کشور پیشبینی میشود این روند همچنان ادامه یابد.
شخصیتهای مناسب شغل برنامهنویسی
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگیهای شخصیتی، ارزشها، علایق، مهارتها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و ... برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهمترین این عوامل ویژگیهای شخصیتی است. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فرد ویژگیهای منحصر به فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت اند. به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپهای شخصیتی مختلف در همه مشاغل هستند و نمیتوان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپهای شخصیتی خاصی در این شغل موفق میشوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپهای شخصیتی که برای این شغل معرفی میشوند، عموما این کار را بیشتر میپسندند و رضایت شغلی بیشتری در آن داشتهاند.
از تجربیات دیگران استفاده کنید!
مطالعه تجربیات شرکت کنندگان آزمونهای استخدامی سازمانهای مختلف در دوره های گذشته می تواند نقش بسزایی در قبولی شما در سازمان مورد نظر داشته باشد.
۱۲ نظر برای آشنایی با شغل برنامهنویسی