آشنایی با شغل
مهندس بهداشت حرفه‌ای

آشنایی با شغل مهندس بهداشت حرفه‌ای

بهداشت‌حرفه‌ای (سلامت شغلی، سلامت کار، HSE) شاخه‌ای است از علم بهداشت وعبارتست از شناسائی، ارزیابی و کنترل عوامل زیان آور موجود در محیط کار به همراه یکسری مراقبت های بهداشتی درمانی به منظور سالم سازی محیط کار و حفظ سلامت نیروی کار. بهداشت حرفه‌ای ترکیبی از علوم پزشکی ومهندسی می‌باشد.

 

 

مهندسی بهداشت حرفه‌ای و ایمنی کار چیست

بهداشت حرفه‌ای را می‌توان به طور خلاصه علم و هنر تامین سلامت در محیط‌های شغلی تعریف کرد. یک مهندس بهداشت حرفه ای یا متخصص سلامت شغلی (کارشناس HSE) کسی است که وظیفه شناسایی، ارزشیابی و حذف یا کنترل عوامل مخاطره‌آمیز شغلی را به عهده دارد.

نگهداری و بهبود حداکثر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی کارکنان مشاغل مختلف، از طریق پیشگیری از خطرات تهدید کننده سلامت کارگران، مطالعه شرایط نامناسب محیط کار و اثرات سوء آن بر تندرستی آنان اعمال می‌شود. کارشناس بهداشت حرفه‌ای که در این زمینه فعالیت دارد، با شناختی که از محیط کار، فرایندهای کاری، خطرات وعوامل زیان‌آور محیط کار و نیز تاثیراتی که این عوامل بر سلامت شاغلین می‌گذارند دارد، از طریق بررسی، ارزیابی، اندازه‌گیری و کنترل عوامل زیان‌آور محیط کار، درصدد سالم‌سازی و بهسازی محیط کار برمی‌آید. مهندس بهداشت حرفه‌ای در صورت شناسایی بیماری‌های حرفه‌ای در شاغلین، آن‌ها را برای تشخیص قطعی و درمان نزد پزشک می‌فرستد.   عوامل زیان‌آور محیط کار که شناسایی و کنترل آن‌ها یکی از وظایف اصلی مهندسی بهداشت حرفه‌ای است، عبارتند از:

  • عوامل زیان‌آور فیزیکی محیط کارشامل سر و صدا، گرما و رطوبت، سرما، ارتعاش، فشار (کمبود و افزایش فشار)، روشنایی (کمبود و افزایش نور)، اشعه مادون قرمز، اشعه ماورای بنفش، اشعه‌های یونیزان و الکتریسیته
  • عوامل زیان‌آور شیمیایی محیط کار مانندگازها، بخارات، دود و مه، گرد و غبار، اسیدها و بازها و فلزات
  • عوامل زیان‌آور بیولوژیکی محیط کار شامل ویروس‌ها، قارچ‌ها، انگل‌ها و باکتری‌ها
  • عوامل زیان‌آور مکانیکی و ارگونومیک محیط کار، شامل: حالت‌های نامناسب بدن حین کار، بلند کردن و حمل بار بیش از حد مجاز، سطوح کار شامل میز، صندلی، ابزارآلات مورد استفاده، تجهیزاتی که مناسب طراحی نشده باشند
  • عوامل زیان‌آور روحی و روانی محیط کار مانند روابط  کارگر با کارفرما، همکاران، زیردستان، تشویق‌ها و تنبیه‌ها، ارتقای شغلی و رضایت شغلی

وظایف مهندس بهداشت حرفه‌ای

  • وظایف اصلی مهندس بهداشت حرفه‌ای در مراکز صنعتی، شرکت‌ها و واحدهای کاری عبارتند از:
  • نظارت فنی بر کارکنان برای رعایت ضوابط بهداشت حرفه‌ای
  • بازدید منظم از بخش‌های مختلف، شناسایی مشکلات بهداشت حرفه‌ای و تصمیم‌گیری برای رفع آن‌ها
  • بررسی محیط کار از نظر وجود انواع عوامل زیان‌بار (نمونه‌برداری، سنجش و ارزیابی مستمر) و برنامه‌ریزی برای رفع آن‌ها
  • نظارت بر اجرای درست ضوابط آیین‌نامه بهداشتی محل کار
  • تهیه و تدوین محتوا و وسایل آموزشی شامل بروشور، پوستر، نشریه و فیلم برای شاغلین و مدیران جهت آموزش بهداشت حرفه‌ای
  • بررسی و تجزیه و تحلیل حوادث و مشکلات محیط کار و تلاش برای رفع یا پیش‌گیری از آن‌ها
  • نظارت بر موارد بهداشتی مانند آشپزخانه‌ها، غذاخوری‌ها و سرویس‌های بهداشتی
  • تهیه گزارش وضعیت بهداشت حرفه‌ای، بیماری‌ها و مشکلات موجود در این حوزه برای مدیران و سازمان‌های مربوطه

وظایف اصلی مهندس بهداشت حرفه‌ای در مراکز بهداشت

  • کسب شناخت و اطلاعات کافی از وضعیت بهداشت حرفه‌ای کارگاه‌ها و کارخانجات
  • تنظیم و پیگیری اجرای برنامه‌های پیشگیری از انواع بیماری‌های کاری و عوارض آن‌ها
  • نمونه‌برداری، سنجش و ارزیابی عوامل زیان‌بار محیط کار
  • نظارت بر اجرای طرح‌های بهداشت حرفه‌ای
  • برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های آموزشی برای مسئولان بهداشت حرفه‌ای، اعضای کمیته‌های حفاظت فنی و بهداشت کار
  • بررسی گزارش‌های رسیده از واحدها، کارگاه و کارخانه‌ها، تشخیص نواقص و عیوب و صدور اخطاریه در صورت نیاز
  • صدور مجوز برای شرکت‌های خصوصی ارائه دهنده خدمات بهداشت حرفه‌ای

دانش و مهارت مورد نیاز

  • آشنایی کامل با دانش، قوانین و مباحث بهداشت حرفه‌ای
  • مسئولیت‌پذیری
  • دقت و توجه به جزئیات
  • مهارت‌های ارتباطی مناسب
  • توان تصمیم‌گیری درست و به موقع
  • توانایی خوب در حل مساله و مشکلات
  • آشنایی کافی با مسایل فنی صنعت و سازمان محل کار
  • توان و استقامت بدنی مناسب
  • توان آموزش موارد بهداشتی و ایمنی به شاغلین

تحصیلات، بازار کار و آینده شغلی مهندس بهداشت حرفه‌ای

فارغ‌التحصیلان کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای رشته مهندسی بهداشت حرفه‌ای می‌توانند به عنوان مهندس بهداشت حرفه‌ای در وزارتخانه‌های کار، تعاون و رفاه اجتماعی، صنعت، معدن و تجارت، جهاد کشاورزی، نیرو، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و صنایع دفاعی مشغول به کار شوند.  علاقه‌مندان به حوزه آموزش و تدریس می‌توانند با داشتن مدارک تحصیلی عالی در مهندسی بهداشت حرفه‌ای جذب دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی شوند.

سازمان‌ها، شرکت‌ها و کارخانه‌های بزرگ مانند شرکت نفت، ذوب آهن، هواپیمایی کشوری، ایران خودرو، پلی اکریل واحد بهداشت حرفه‌ای بسیار کارآمد دارند که در آن‌جا مهندسلن بهداشت حرفه‌ای فعالیت می‌کنند. در حال حاضر بیش از ۵۰ درصد ازدانش‌آموختگان مهندسی بهداشت حرفه‌ای نیز به طور تمام وقت یا پاره وقت در کارخانجات و سازمان‌های مختلف به عنوان مسئول بهداشت حرفه‌ای کار می‌کنند.

چون در سال‌های اخیر اهمیت این شغل  برای مدیران کارخانجات و صنایع مختلف مشخص شده است، آن‌ها برای کاهش هزینه‌ها و اجرای  شعار پیشگیری به جای درمان، نیاز به استخدام مهندسان بهداشت حرفه‌ای دارند. از این‌رو بازار کار مناسب و آینده شغلی خوب برای این افراد  در سال‌های آینده وجود دارد.

شخصیت‌های مناسب شغل مهندسی بهداشت حرفه‌ای

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی‌های شخصیتی، ارزش‌ها، علایق، مهارت‌ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم‌ترین این عوامل ویژگی‌های شخصیتی است. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فرد ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت اند. به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ‌های شخصیتی مختلف در همه مشاغل هستند و نمی‌توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ‌های شخصیتی خاصی در این شغل موفق می‌شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ‌های شخصیتی که برای این شغل معرفی می‌شوند، عموما این کار را بیشتر می‌پسندند و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته‌اند.

 

برای مشاهده سایر مشاغل اینجا کلیک کنید

 

ای استخدام

از تجربیات دیگران استفاده کنید!

مطالعه تجربیات شرکت کنندگان آزمون‌های استخدامی سازمان‌های مختلف در دوره های گذشته می تواند نقش بسزایی در قبولی شما در سازمان مورد نظر داشته باشد.

۱۰۴ نظر برای آشنایی با شغل مهندس بهداشت حرفه‌ای

  • م
    مهدی
    ۱۳ آبان ۱۴۰۰، ۱۹:۵۳
    سلام خسته نباشید ببخشید دو تا سوال داشتم یکی اینکه در آمد این رشته چقدر هست و دوم اینکه برای استخدام در مراکز بهداشت با مدرک این رشته چه شرایطی لازم هست و میزان در آمد در مراکز بهداشت چقدره ؟
    • ز
      زینب
      ۹ آبان ۱۴۰۰، ۱۴:۲۰
      من ارشدم میخوام مهندسی hse بخونم، اسمشو هم تو رشته ها فنی میبینم هم وزارت بهداشت 😢 این دوتا باهم فرق دارن یا چی یعنی اچ اس ای رشته علوم پزشکی؟
      گیر کردم حسابی 😢😢😢
      • B
        Bitabigdeli
        ۶ مهر ۱۴۰۰، ۰۲:۱۳
        سلام من امسال ایمنی صنعتی قبول شدم میتونم گرایشی رو hseبخونم یا بهداشت حرفه ای؟
        • آ
          آناهیتا
          ۱ شهریور ۱۴۰۲، ۲۳:۳۹
          بله
        • ع
          علی
          ۹ شهریور ۱۴۰۰، ۲۳:۳۰
          این رشته با وجود انکه با سلامتی افراد سروکار دارد ومهمترین سرمایه در هر کشوری نیروی انسانی ان است اما متاسفانه مسولان اهمیتی برای ان قرار نمی دهند وفقط برای فرار از مسولیت هست که مامور اچ اس ای میزارند مثلا در وزارت نفت که بیشتر کارهای ان پیمانکاری است پیمانکار را موظف میکنند برای هرقسمتی که نیروی انسانی مهیا میکند کسی را هم بعنوان مسول hseمعرفی کند وپیمانکار هم معمولا یک بیسواد یا دیپلم ردی یا دیپلم ویا مدرک دانشگاهی غیر مرتبط مثلا لیسانس حقوق یا حسابداری برای این کار معرفی میکند که اصلا معنای hseرا هم بلد نیست وفقط برای فرار از مسولیت و وظیفه شخص غیر کاردان را معرفی میکند وهیچکس هم پاسخگو نیست از طرفی تحصیلکرده های همان رشته hseگاهی کارگر همان ادمی میشوند که هیچ اطلاعاتی از ایمنی وبهداشت ندارد وهمیشه درهمه شرکتها فقط ما دیدیم به خاطر پرکردن این شغل یعنی ایمنی وبهداشت شخصی را میاورند که ان سمت خالی نباشد وحال اینکه ایا اطلاعات ویا سواد ان رشته را دارد یانه ..متاسفانه کسی کار ندارد ..باید تمهیداتی ایجاد شود که تحصیلکرده های همین رشته مسولیت ان را بپذیرند نه اینکه به شرکت تامین نیرو بگویند کسی را بعنوان مسول hse معرفی کن واو هم فقط به خاطر اینکه به او ایراد نگیرند یک نفر را بعنوان مسول این شغل بدون در نظر گرفتن دانش وتخصص معرفی کند وشرکت کارفرما هم فقط نظاره گر باشد
          • م
            مهدی
            ۲۱ تیر ۱۴۰۰، ۱۳:۵۸
            با سلام و خسته نباشید
            میخواستم بدونم بازار کار این رشته چطور هست ؟
            • A
              Amir
              ۱۲ مرداد ۱۴۰۰، ۲۰:۰۶
              این رشته نیازمند به دو اصل است :یکی جنسیت که برای مردا بسیار بازار کار متنوع و فراوان وجود دارد یکی محلو سکونت که در شهر های صنعتی بخصوص برای پسر ها بیکار پیدا نمی‌شود درآمدش هم برای کسی که 2 تا 3 سال سابقه داره 5 یا 6 میلیون می‌تواند در ماه در بیاورد که بر اساس سوابق کاری این مقدار نیز افزایش پیدا میکند
            • س
              سید سینا دانش
              ۱۵ خرداد ۱۴۰۰، ۱۱:۵۱
              سلام دوستان
              من امسال کنکور دارم و دوست دارم مهندسی بهداشت حرفه‌ای و ایمنی کار بخونم کسایی که این رشته رو میخونن میشه رتبه و درصداشونو بگن؟
              ممنون میشم
              • م
                میلاد
                ۱۳ تیر ۱۴۰۰، ۱۸:۴۲
                دولتی15هزار ب پایین
                ازاد تراز6500ب بالا البته ازاد دوتا دانشگاه بیشتر بر نمیداره یکیش تهران یکیشم بروجرد
                • A
                  Amir
                  ۱۲ مرداد ۱۴۰۰، ۲۰:۰۴
                  من سال گذشته با رتبه 6500 توانستم مهندسی بهداشت حرفه ای شهید بهشتی بخوانم
                  • ن
                    نگین
                    ۲۲ آبان ۱۴۰۰، ۱۲:۳۴
                    من تو کنکور تجربی99 رتبم شد 18 هزار بهداشت حرفه ای علوم‌ پزشکی ساوه قبول شدم
                    • م
                      مائده
                      ۸ دی ۱۴۰۰، ۱۲:۰۲
                      من تو رشته ریاضی با رتبه 5 هزار منطقه 3 بهداشت حرفه ای ارومیه قبول شدم فک کنم تو تجربی هم 19هزار و اینا باشه
                      • م
                        متین
                        ۲۹ دی ۱۴۰۰، ۲۰:۳۷
                        افتضاحه
                        • Z
                          Zahra
                          ۱ مرداد ۱۴۰۱، ۱۴:۰۷
                          چرا افتضاح ؟
                          • م
                            متین
                            ۷ مرداد ۱۴۰۲، ۱۸:۱۱
                            چون دارم در به در دنبال کار می‌گردم اونم با حقوق اداره کاری
                          • ت
                            تینا
                            ۲۰ شهریور ۱۴۰۳، ۱۱:۳۸
                            پس بنظرت تو انتخاب رشته نزنمش درسته؟
                        • ع
                          علی
                          ۱۰ فروردین ۱۴۰۰، ۱۷:۰۴
                          سلام برا این رشته باید تجربی باشی
                          • A
                            Amir
                            ۱۲ مرداد ۱۴۰۰، ۲۰:۰۵
                            رشته ریاضی هم میگیره اما ظرفیتش نسبت به تجربی بسیار پایین تر است باید دید دفترچه امسال چگونه خواهد بود

                          لطفا سوالات و نظرات خود را بیان کنید

                          ثبت پاسخ