مهندسی هوا فضا چیست
مهندسی هوافضا دانشی راهبردی است که در آن از دانش‌های دیگر مانند مکانیک، متالورژی، علوم کامپیوتر، عمران و الکترونیک استفاده می‌شود. موضوعاتی از قبیل طراحی و ساخت هلیکوپتر، هواپیمای بدون سرنشین، بدون موتور، عمود پرواز و جنگنده از یک طرف و ساخت پایگاههای فضایی و مسافرت به سیاره‌های دیگر از طرف دیگر جامعیت و حساسیت رشته مهندسی هوافضا را مشخص می‌کند.
کار مهندس هوا فضا چیست
مهندس هوافضا با طراحی هواپیما، فضاپیما، ماهواره، ماهواره‌برها و مسائل و موضوعات وابسته به آن‌ها سر و کار دارد. او مسئولیت طراحی و ساخت ماشین‌های غیر عادی، از هواپیماهای با وزن بیش از ۲۵۰ تن تا فضاپیماهایی که قادر به طی مسافت‌های طولانی با سرعتی بالاتر از ۳۰۰۰۰ کیلومتر در ساعت هستند را بر عهده دارد. آن دسته از مهندسان هوافضا که با هواپیما سر و کار دارند را مهندسان هوانوردی و آن‌هایی را که به طور خاص با فضاپیما کار می‌کنند مهندسان فضانوردی می‌نامند.
مهندس هوافضا فناوری‌های جدید را برای استفاده در هوانوردی، سامانه‌های دفاعی و اکتشافات فضایی به وجود می‌آورد و اغلب در زمینه‌هایی مانند طراحی ساختار، هدایت، ناوبری و مراقبت، تجهیز و ارتباطات و شیوه‌های تولید متخصص می‌شوند. آن‌ها اغلب از طراحی کامپیوتری، روبات‌ها، لیزر و تجهیزات نوری الکترونیکی پیشرفته در کارشان بهره می‌گیرند.
یک مهندس هوافضا با توجه به اینکه در چه شرکت یا سازمانی مشغول به کار است در یکی از زمینه‌های تولیدات خاص هوافضا مانند حمل و نقل تجاری (هواپیماهای باری و مسافربری)، جت‌های جنگنده نظامی، هلیکوپترها، فضاپیماها و موشک‌ها و راکت‌ها تخصص کسب می‌کند. او می‌تواند در آیرودینامیک (دانش مربوط به حرکت اجسام در گازها و هوا)، ترمودینامیک (مبحث فعالیت مکانیکی و رابطه آن با حرارت)، مکانیک سماوی، نیروی محرکه، آکوستیک (علم اصوات) و سامانمه‌های هدایت و مراقبت، مهارت و تخصص داشته باشد.
مهندسی هوافضا در بسیاری از کشورها از جمله ایران یکی از پیشروترین زمینه‌های پژوهشی است و بودجه‌های کلان نظامی و غیر نظامی که صرف این رشته می‌شود، زمینه‌های پیشرفت و جهش در دیگر حوزه‌های علوم مهندسی را فراهم ساخته است. در بسیاری از کشورهای دنیا از مهندس هوافضا در صنعت هوافضا استفاده می‌شود اما در برخی دیگر از آنان در صنایع دیگری مانند خودروسازی برای طراحی خودرو با بازده بالا استفاده می‌شود.
مسئولیت‌ها و وظایف مهندس هوافضا
مهندس هوافضا در زمینه توسعه صنعت هوایی و فناوری‌های مرتبط کار می‌کند. کار او منجر به طراحی، تولید و نگهداری وسایل زیر می‌شود:
- هواپیماها و هلیکوپترها
- فضاپیماها
- موشک‌ها و سلاح‌ها
- شبیه‌سازهای پرواز
- ابزار و قطعات پرواز
مهندس هوافضا می‌تواند در زمینه تحقیق و توسعه، آزمایش، تولید و نگهداری فعالیت کند. وظایف مهندس هوافضا با توجه به محل کارش متفاوت است اما به طور کلی شامل موارد زیر است:
- توسعه سامانه‌های هواپیمایی مانند سامانه‌های ارتباطی و ابزارهای هوانوردی
- تحقیق بر روی روش‌های جدید ساخت بخش‌های هواپیما مانند بدنه، بال و موتور با هدف مصرف بهینه سوخت
- استفاده از نرم‌افزارهای طراحی کامپیوتری برای طراحی پروژه‌ها
- انجام آزمایش‌های مختلف زمینی و هوایی
- جمع‌آوری و تحلیل داده‌های حاصل از آزمایش‌ها
- طراحی و نظارت بر فرآیند ساخت و نصب قطعات و هواپیماها
- انجام و تایید پروژه‌ها مطابق با قوانین نظارتی موجود
- نظارت بر فرودگاه‌ها و مراکز تعمیر و نگهداری هواپیماها
- بررسی وسایل یا قطعات آسیب‌دیده و با عملکرد ناقص برای شناسایی علت و یافتن راه حل مناسب برای آن
- تخمین هزینه‌های پروژه، حضور در جلسات، نوشتن گزارشات فنی و ارائه گزارش کار به مدیران و مشتریان
مهارت‌ها و توانمندی‌های مورد نیاز مهندس هوافضا
برای اینکه بتوانید یک مهندس هوافضای موفق شوید باید در ریاضیات، فیزیک و فناوری اطلاعات استعداد و به زبان انگلیسی تسلط داشته باشید. برخی از مهم‌ترین مهارت‌های مهندس هوافضا عبارتند از:
- مهارت عالی در حل مساله
- مهارت عالی در زمینه ریاضیات و فناوری اطلاعات
- آشنایی با نرم‌افزارهای طراحی‌های کامپیوتری
- دانش فنی عالی
- توانایی برنامه‌ریزی، اولویت‌بندی و مدیریت پروژه
- به روز بودن و آگاهی از جدیدترین پیشرفت‌ها
- آگاهی کامل نسبت به قوانین نظارتی مهندسی
- توانایی کار تیمی
- توانایی خوب در تحلیل مسایل
- آشنایی با زبان انگلیسی
نرم‌افزارهای تخصصی مهندسی هوافضا
امروزه نرم افزارهای رایانه‌ای یکی از مهم‌ترین ابزارهای کمکی مهندس هوافضا است. اگر به بررسی اجمالی آگهی‌های استخدامی مهندس هوافضا بپردازید، متوجه خواهید شد بیشتر کارفرمایان، شرکت‌ها و سازمان‌ها یکی از شرایط جذب مهندس هوافضا را تسلط بر نرم افزارهای مربوط به این حوزه قرار داده‌اند. بنابراین اگر می‌خواهید در شغل مهندسی هوافضا موفق باشید، به راحتی و به سرعت بتوانید شغل مناسب و پردرآمدی را در این حوزه پیدا کنید یا اگر در این حوزه شاغل هستید و می‌خواهید پله‌های ترقی را سریع‌تر طی کنید، مطمئن باشید یادگیری نرم‌افزارهای تخصصی مهندسی هوافضا یکی از راه‌های اصلی و مطمئن برای شماست. برخی از مهم‌ترین نرم‌افزارهای تخصصی و کاربردی مهندسی هوافضا عبارتند از:
| نرم‌افزارهای تخصصی مهندسی هوا و فضا | |
|---|---|
| Catia | نرم‌افزار طراحی قطعات |
| Ansys | نرم‌افزاری برای تحلیل مهندسی قطعات در تحلیل‌های دینامیکی |
| Fluent | نرم‌افزار مدل کردن جریان سیال و انتقال حرارت در هندسه‌های پیچیده |
| ABAQUS | نرم‌افزاری برای تحلیل‌های المان محدود |
| XFLR۵ | نرم‌افزاری مفید برای آغاز یادگیری هوافضا |
| Unigraphics | نرم‌افزار مدل‌سازی و طراحی قطعات |
| Matlab | نرم‌افزاری برای نوشتن برنامه و محاسبات ریاضی در مهندسی |
تحصیلات لازم برای ورود به شغل مهندسی هوافضا
فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی هوافضا در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری می‌توانند در این صنعت مشغول به کار شوند. البته چون شباهت زیادی بین تخصص و برنامه درسی مهندسی هوافضا و مهندسی مکانیک وجود دارد و بسیاری از مواقع مهندس هوافضا به جای مهندس مکانیک در بخش‌های مختلف صنعت فعالیت می‌کند، ممکن است یک مهندس مکانیک بتواند به عنوان مهندس هوافضا در صنایع مربوطه کار کند.
آینده شغلی، بازار کار و فرصت‌های استخدامی مهندسی هوافضا
مهندس هوافضا می‌تواند در صنایع تولید هواپیما، موشک، سامانه‌های دفاعی، ماهواره‌ها و فضاپیماها یا موسسات و سازمان‌هایی که به نحوی از وسایل پرنده استفاده می‌کنند به عنوان کارشناس تحقیق در عملیات و تعمیر و نگهداری فعالیت کند. از سوی دیگر چون سازه اتومبیل و کشتی مشترکات زیادی با سازه یک هواپیما دارند و توربین‌های گاز یک نیروگاه یا ایستگاه پمپ گاز مانند یک موتور جت تحلیل و طراحی می‌شوند، بنابراین زمینه‌های مطالعاتی یک مهندس هوافضا تنها به طراحی هواپیما و وسایل پرنده محدود نمیشود. او می‌تواند علاوه بر شرکت‌های هوایی در نیروگاه‌ها، صنایع نفت و گاز و صنایع خودروسازی موقعیت‌های شغلی عالی بیابد. افزون بر همه این‌ها فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی هوافضا می‌توانند در فرودگاه‌ها در قسمت تعمیر و نگهداری هواپیما و همچنین در صنایع دفاع روی طراحی موشک و جنگ‌افزارها فعالیت کنند یا می‌توانند روی آیرودینامیک خودروها، سازه‌های خودروسازی و تولید توربین‌های بخار برای تولید برق کار کنند. مهندس هوافضا برای برخی از شرکت‌های خصوصی در ایران در حوزه محدود، کار سفارشی مانند طراحی اولیه و مشاوره پروژه‌های دانشگاهی و اختراعی، ساخت پرنده‌های تصویر بردار و انجام می‌دهد.
مهم‌ترین شرکت‌ها و سازمان‌های فعال در این صنعت که مهندسان هوافضا می‌توانند در آن‌جا مشغول کار شوند عبارتند از:
- سازمان صنایع هوایی (ساخت و تعمیرات اساسی انواع پرنده های نظامی و تجاری)
- شرکت صنایع هواپیماسازی ایران
- شرکت پنها (بزرگترین پشتیبان تعمیرات سنگین ناوگان بالگردهای کشور)
- صنایع هوایی قدس (طراحی، ساخت، ارائه‌ی خدمات گسترده پس از فروش انواع پهپاد و پرنده‌های بدون سرنشین، تولید و بهسازی انواع ملخ، چترهای نجات و چترهای فرود خودکار و غیر خودکار، طراحی و ساخت ایستگاه‌های کنترل زمینی (G.C.S)، سیستم‌های الکترونیک پروازی، تصویربرداری هوایی، هدف‌یابی، ردگیری و رهیابی اپتیکی، اویونیکی و غیره)
شخصیت‌های مناسب شغل مهندسی هوافضا
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی‌های شخصیتی، ارزش‌ها، علایق، مهارت‌ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم‌ترین این عوامل ویژگی‌های شخصیتی است. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فرد ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت اند. به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ‌های شخصیتی مختلف در همه مشاغل هستند و نمی‌توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ‌های شخصیتی خاصی در این شغل موفق می‌شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ‌های شخصیتی که برای این شغل معرفی می‌شوند، عموما این کار را بیشتر می‌پسندند و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته‌اند.
برای مشاهده سایر مشاغل اینجا کلیک کنید
از تجربیات دیگران استفاده کنید!
مطالعه تجربیات شرکت کنندگان آزمون‌های استخدامی سازمان‌های مختلف در دوره های گذشته می تواند نقش بسزایی در قبولی شما در سازمان مورد نظر داشته باشد.
۶۳ نظر برای آشنایی با شغل مهندس هوا فضا