آشنایی با شغل

معلم کودکان خاص

 آشنایی شغل معلم کودکان خاص

اگر دوست دارید به دانش‌آموزان ناتوان یا کم‌توان کمک کنید و به آموزش هم علاقه دارید، این شغل برای شما مناسب است.

کار معلم کودکان خاص چیست

معلم کودکان استثنایی (خاص) به دانش‌آموزانی که مشکل یا ناتوانی دارند، آموزش می‌دهد. این آموزش به صورت گروهی یا فردی است. کودکان خاص مانند همه بچه‌های کشور، حق یادگیری و پرورش توانمندی‌ها و استعدادهای خود را دارند که بار اصلی این وظیفه بر دوش معلمان کودکان خاص است.

این معلمان برای آموزش کودکان خاص معمولا آن‌ها را بر مبنای تفاوت‌های ارتباطی، حسی، رفتاری و جسمانی طبقه‌بندی می‌کنند و بر اساس آن برنامه‌ریزی آموزشی انجام می‌دهند. آموزش به این افراد در مقایسه با هم‌سالان آن‌ها سخت‌تر است. این معلم باید رفتارهای غیر متعارف و گاهی بد بچه‌ها را تحمل کند و صبور باشد. کودکان و دانش‌آموزان خاص (استثنایی) به پنج گروه عقب‌مانده ذهنی و معلول جسمی، ناشنوا و نیمه‌شنوا، نابینا و نیمه‌بینا، ناسازگار و تیزهوش تقسیم می‌شوند و در هر گروه شرایط خاصی برای تعلیم و تربیت آن‌ها وجود دارد. آن‌ها دارای تفاوت‌های فردی و نیازهای آموزشی و یادگیری متعددی هستند که کار آموزش را برای معلمان‌شان بسیار مشکل می‌کند.

آموزش و پرورش کودکان خاص برنامه خاصی نیست که به کلی با برنامه‌های عادی آموزش و پرورش تفاوت داشته باشد. کودک خاص، دانش‌آموزی است که برای تامین بیشترین نیازهای تربیتی و آموزشی او، باید تغییراتی در شیوه‌های تربیتی و آموزشی خانواده و برنامه‌های مدارس عادی داده شود.

آموزش و پرورش خاص یا استثنایی به جنبه‌هایی از تعلیم و تربیت گفته می‌شود که جنبه استثنایی (ویژگی‌ها و تفاوت‌های فردی) و فوق‌العاده در آن رعایت شده باشد. به عنوان مثال کودکی که نارسایی‌های تکلم دارد علاوه بر اینکه دروس عمومی را توسط معلم در کلاس عادی همراه با سایر دانش‌آموزان می‌آموزد، در اصلاح و رفع نارسایی خود در صحبت کردن نیاز به برنامه آموزشی ویژه‌ای دارد و این نیاز باید توسط معلم کودکان خاص تحت برنامه‌ای فوق‌العاده تامین گردد.

وظایف معلم کودکان خاص

کار معلم کودکان خاص آموزش به بچه هایی‌است که مشکلات  اختلال در یادگیری،  ناتوانایی‌های جسمانی،  نقص شنوایی یا بینایی و  مشکلات عاطفی و رفتاری دارند. وظایف معلم کودکان استثنایی (خاص) عبارتند از:

• آموزش دروس متناسب با توانایی‌ها و نیازهای دانش‌آموزان خاص
• تلاش برای شناخت و کشف توانایی‌ها و استعدادهای بالقوه دانش‌آموزان خاص
• ایجاد ارتباط نزدیک و دوستی با دانش‌آموزان کم‌توان یا ناتوان
• کمک به دانش آموزان در افزایش اعتماد به نفس، کسب استقلال و بهبود توانایی‌ها
• نمره‌دهی و ارزیابی دانش‌آموزان
• استفاده از ابزارهای کمک‌آموزشی مناسب و روش‌های تمرین متنوع در کلاس
• همکاری با سایر متخصصان مانند پزشکان، گفتار درمان‌ها یا روان‌شناسان آموزشی
• صحبت با والدین در خصوص روند پیشرفت فرزندان‌شان و راهنمایی آن‌ها برای داشتن رفتاری مناسب با بچه‌ها
• مهارت و دانش مورد نیاز معلم کودکان خاص
• علاقه فراوان به آموزش بچه‌ها به خصوص دانش‌آموزان خاص
• مهارت ارتباطی عالی برای ایجاد ارتباط مناسب با دانش‌آموزان و والدین
• خلاقیت و تسلط بر روش‌ها و فنون مختلف آموزشی
• توانایی کار تیمی همراه با داشتن ابتکار عمل
• توانایی مدیریت کلاس و برخورد مناسب با رفتارهای نابهنجار
• همکاری در مراقبت شخصی از دانش‌آموزان خاص در صورت لزوم
• صبر زیاد و خوش‌خلقی

تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل معلم کودکان خاص

علاقه‌مندان این شغل می‌توانند برای کسب دانش و مهارت لازم به صورت تخصصی در سطح کارشناسی در رشته‌های روان‌شناسی آموزش کودکان استثنایی، علوم تربیتی گرایش‌های آموزش و پرورش کودکان استثنایی و آموزش و پرورش کودکان عقب‌مانده ذهنی  و در سطح کارشناسی ارشد در رشته روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی در دانشگاه‌های کشور تحصیل کنند. البته در برخی موارد معلمانی هستند که در رشته‌های دیگر تحصیل کرده‌اند اما به دلیل علاقه‌ای که به آموزش کودکان خاص دارند، به این شغل روی آورده‌اند. همچنین افراد از طریق شرکت در آزمون استخدامی آموزش و پرورش که به صورت مجزا برای دبیران دانش‌آموزان استثنایی برگزار می‌شود می‌توانند در آموزش و پرورش به عنوان معلم کودکان خاص مشغول به کار شوند.

 

مشاهده آگهی استخدام

استخدام آموزش و پرورش

شخصیت‌های مناسب شغل معلم کودکان خاص

در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی‌های شخصیتی، ارزش‌ها، علایق، مهارت‌ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم‌ترین این عوامل ویژگی‌های شخصیتی است. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فرد ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت اند. به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ‌های شخصیتی مختلف در همه مشاغل هستند و نمی‌توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ‌های شخصیتی خاصی در این شغل موفق می‌شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ‌های شخصیتی که برای این شغل معرفی می‌شوند، عموما این کار را بیشتر می‌پسندند و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته‌اند.

برای مشاهده سایر مشاغل اینجا کلیک کنید