آشنایی با رشته
مهندسی راه آهن

آشنایی با رشته مهندسی راه آهن

 

 

امروزه حمل و نقل ریلی با شکل آغازین و ابتدایی آن بسیار متفاوت است و هرکشوری برای استفاده و حفظ این صنعت عظیم  باید از متخصصان کارآمد در صنعت راه‌آهن بهره گیرد. هدف از تاسیس رشته مهندسی راه آهن این است که با توجه به نیاز صنعت حمل و نقل ریلی، کارشناسانی را تربیت کنیم تا در مرحله اول از عمیق‌تر و بزرگ‌تر شدن فاصله خود با کشورهای صنعتی جلوگیری شود و در مرحله بعد به ترمیم این شکاف بپردازیم.

 در سال ۷۶ برای اولین‌بار در خاورمیانه، دانشکده مهندسی راه‌آهن در دانشگاه علم و صنعت ایران تاسیس شد و در سه رشته مهندسی دانشجو پذیرفت. این رشته از سال ۸۱ در مقطع کارشناسی ارشد در شاخه راه‌آهن برقی در دانشگاه علم و صنعت دانشجو می‌پذیرد. هر یک از شاخه‌ها و گرایش‌های این رشته مشابه رشته‌ای خاص است به گونه‌ای که مهندسی ماشین‌های ریلی راه‌آهن مشابه رشته مهندسی مکانیک، به ویژه طراحی جامدات، مهندسی سازه‌های ریلی راه‌آهن مشابه رشته مهندسی عمران و مهندسی حمل و نقل ریلی مشابه رشته مهندسی صنایع است.

 

معرفی گرایش‌های مقطع کارشناسی

جریه راه‌آهن

باپیشرفت سریع علوم و تکنولوژی در صنعت راه آهن و نقش سازنده آن در توسعه اقتصادی کشورها، بالطبع همسو با علوم، سامانه‌های حمل و نقل و خدمات ریلی نیز گسترش یافته است. در نتیجه اداره صحیح و مناسب این گونه سازمان‌ها به صورت نظامند مستلزم به کارگیری شیوه‌های علمی و پیشرفته است. مقیاس حمل و نقل ریلی و خدمات آن چنان گسترشی یافته که رشته‌های مهندسی عمران، صنایع، مکانیک و برق پاسخگویی مسائل این سازمان‌ها نیست. برای جبران چنین کمبودی در قرن حاضر از پیوند رشته‌های گوناگون علوم و مدیریت و روش‌های مهندسی، رشته جدیدی به نام مهندسی جریه راه آهن به وجود آمده است. رشته مهندسی جریه راه‌آهن با مسائلی از قبیل کنترل و هماهنگی فعالیت‌های ریلی، طراحی لکوموتیو و واگن، استفاده موثر از وسائط نقلیه ریلی و ماشین‌آلات و افزایش کارآیی سازمان‌های در طرح و ایجاد یا بهبود سیستم‌های متشکل از انسان، وسائل نقلیه ریلی، ماشین‌آلات، لکوموتیو، واگن کمک موثری نماید.

موضوع این رشته بیانگر تکنولوژی و علوم و روش‌های بهره‌برداری، شناسایی مسیرهای گوناگون راه‌آهن و مهارت در بهره‌گیری از اجزای متشکل یک مجموعه راه‌آهن (انسان، لکوموتیو، واگن، ماشین‌آلات خطی، ساختمان و تاسیسات، علائم و ارتباطات) به منظور حصول حداکثر کیفیت و کمیت خدمات راه آهن است. هدف از آموزش مجموعه، تربیت کارشناسان آگاه به مسائل تکنولوژی و علوم مکانیکی خاص و جدید راه‌آهن از جمله اهداف این مجموعه در مرحله اول و سرانجام خودکفایی در صنعت عظیم راه‌آهن است. طول متوسط این دوره ۴ سال است و برنامه‌های درسی آن در ۸ ترم برنامه‌ریزی می‌شود و دانشجویان موظفند ۱۴۰ واحد تعیین شده این مجموعه به انضمام ۲۷۲ ساعت کاراموزی در واحدهای صنعتی راه‌آهن اخذ نمایند. طول هر ترم ۱۷ هفته آموزش کامل است. مدت هر واحد درس نظری ۱۷ ساعت و عملی و آزمایشگاهی ۳۴ ساعت و کارگاهی ۵۱ ساعت است.

توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه

درس ریاضی در رشته مهندسی راه‌آهن مانند سایر رشته‌های مهندسی از اهمیت بسیاری برخوردار است. اما علاوه بر قوی بودن در دو درس ریاضی و فیزیک، دانشجوی این رشته باید توانایی مدیریت را داشته و از روابط اجتماعی خوبی برخوردار باشد. دانشجوی مهندسی سازه‌های ریلی راه‌آهن باید سخت‌کوش، جدی و مقاوم و آمادگی کار در هر شرایطی را داشته باشد چون کار اصلی این مهندس در بیابان، دشت، کویر و کوهستان است و فردی که وارد این رشته می‌شود باید به کارهای اجرایی علاقمند باشد. همچنین اگر یک مهندس رشته‌های راه‌آهن برخورد اجتماعی خوبی داشته باشد، می‌تواند در محیط کار خود باعث خلاقیت کارگران و کارمندانی شود که در زیر نظر او فعالیت می‌کنند. همچنین تسلط به زبان انگلیسی و کامپیوتر یک امتیاز مهم برای دانشجوی این رشته است و چنین فردی راحت‌تر می‌تواند جذب بازار کار شود. دانشجویانی در رشته مهندسی حمل و نقل ریلی موفق می‌شوند که به جامعه‌شناسی علاقمند باشند چون این رشته بیشتر به فاکتورهای انسانی در صنایع می‌پردازد تا فاکتورهای تکنولوژیکی.

موقعیت‌ شغلی‌ در ایران‌

 با توجه به تازه تاسیس بودن این رشته و با توجه به اینکه نظام حرکت ریلی کشور نیاز به متخصصانی کارآمد در این زمینه دارد، به نظر می‌رسد نیاز به فارغ‌التحصیلان این رشته بیش از هر رشته‌ای انکارناپذیر است. همچنین فارغ‌التحصیلان رشته جریه راه‌آهن می‌توانند با آموخته‌های خویش عهده‌دار انجام طراحی و محاسبه اجزا و سامانه‌ها، تعمیر و نگهداری و راهبری در بخش عمده‌ای از صنایع آلات حمل و نقل ریلی از قبیل موارد زیر شوند:

  •   کارخانجات لکوموتیوسازی
  •   کارخانجات واگن‌های مسافری
  •   کارخانجات واگن‌های باری
  •   کارخانجات واگن پارس
  •   کارخانجات وابسته به صنایع مترو
  •   کارخانجات ماشین‌آلات روسازی راه آهن
  •   مدیریت و راهبری امور مربوطه در راه آهن جمهوری اسلامی ایران، راه‌آهن‌های شهری، راه‌آهن‌های خصوصی (راه‌آهن شرقی بنیاد و …) راه‌آهن مجتمع فولاد مبارکه، راه‌آهن ذوب آهن و..

 

برای مشاهده سایر رشته ها اینجا کلیک کنید

 

لطفا سوالات و نظرات خود را بیان کنید

ثبت پاسخ