آشنایی با رشته مهندسی ایمنی

آشنایی با رشته مهندسی ایمنی

ایمنی صنعتی رشته‌ای  گسترده است و به مجموعه تدابیر، اصول و مقرراتی گفته می‌شود که با به کارگرفتن‌شان می‌توان نیروی انسانی و سرمایه را در برابر خطرات گوناگون در محیط‌های صنعتی به گونه‌ای موثر و کارا نگهداری کرد و به این وسیله یک محیط کار بی‌خطر و سالم برای افزایش کارایی کارکنان به وجود آورد.

ایمنی چیست

ایمنی عبارت است از میزان درجه دور بودن از خطر، واژه (Hazard) که در تعریف علمی ایمنی آمده است، در واقع شرایطی است که وقوع خطر و احتمال آسیب به کارکنان، تجهیزات و ساختمان‌ها، از بین بردن مواد یا کاهش کارایی در اجرای یک وظیفه از پیش تعیین شده محتمل است. هنگامی که (Hazard) وجود دارد امکان وقوع اثرات منفی یاد شده وجود خواهد داشت. کلمه (Danger) گویای قرار گرفتن در معرض یک (Hazard) است، یه این ترتیب ایمنی متضاد (Danger) است، و در صدد حذف خطرات بالفعل موجود در محیط کار است. ایمنی به طور صد در صد و متعلق وجود ندارد و در عمل نیز هیچ‌گاه حاصل نخواهد شد. از این‌رو گفته می‌شود ایمنی حفاظت نسبی در برابر خطرات است.

معرفی اجمالی رشته مهندسی ایمنی

گرایش ایمنی صنعتی تلفیقی از سه رشته بهداشت حرفه‌ای،‌ مدیریت صنعتی و مهندسی صنایع (جهت‌گیری عمده به سوی مهندسی صنایع است.) با رویکرد بهسازی، پیش‌گیرانه و در عین حال مهندسی، در جوار متخصصان بهداشت حرفه‌ای که با دید پزشکی بیشتری به دنیای کار می‌نگرند، تلاش در ایجاد نظام‌های شناخت خطرات و محدود‌سازی عملکرد‌های غیر ایمن در محیط‌های کاری دارد، روش‌ها، برنامه‌ها و فرآیندهایی برای مهار و ارزیابی خطرات معرفی و تلاش می‌کند فضایی سالم برای نجات حرکت‌های بهره‌ور ایجاد کند. دانش‌آموخته این گرایش مهندسی صنایع ضمن تسلط بر آگاهی‌های عمومی مهندسی صنایع به ویژه در راستای تطبیق دادن کار با توانایی‌های انسانی در زمینه‌هایی مانند مهندسی فاکتورهای انسانی، عوامل فیزیکی و شیمیایی زیان‌آور محیط کار، حفاظت صنعتی و اصول مدیریت ایمنی، تبحر و تخصص دارد. طراحی نظام‌هایی که بتوانند از آسیب رساندن به انسان‌ها، امکانات و تجهیزات پیشگیری کند، حرکت ملایم و روان اجرا را تضمین نماید بخشی از توانایی‌های اجرایی این متخصصان به شمار می‌آید.

درس‌های رشته  مهندسی ایمنی در طول تحصیل

مکانیک سیالات، جمع‌آوری و دفع فاضلاب‌های صنعتی، مهندسی احتراق، گازرسانی، اعلام و اطفای حریق، ایمنی در برق، سم‌شناسی صنعتی، ایمنی ساختمان و معدن، ارگونومی، تهویه صنعتی، دیگ‌ها و ظروف تحت‌فشار، روش‌های تولید ۱ و ۲، ایمنی در کشاورزی، روان‌شناسی صنعتی، عوامل شیمیایی محیط کار، اصول بهداشت محیط، بیماری‌های شغلی، حفاظت صنعتی، ایمنی بالابرها، تحقیق در عملیات، ترمودینامیک و انتقال حرارت، عوامل فیزیکی محیط کار، اصول مدیریت ایمنی، ارزیابی کار و زمان و طرح‌ریزی واحدهای صنعتی از جمله دروس اصلی و تخصصی پر اهمیت این گرایش به شمار می‌آیند. در محیط‌های صنعتی با وجود ماشین‌آلات و ابزار فراوان، اغلب کارگران در معرض خطرات گوناگون قرار دارند، با پیشرفت فن‌آوری و افزایش کاربرد ماشین‌آلات در تولید نیز مخاطرات و احتمال بروز حوادث در این گونه محیط‌ها فزونی می‌گیرد. 

منظور از ایمن و غیر ایمن چیست؟

ایمنی صنعتی علمی است که در پیشگیری از بروز حوادث در محیط کار به یاری انسان می‌شتابد و همواره در راستای حفاظت و حراست از نیروی کار و سرمایه گام بر می‌دارد. یک مکان، یک کار معین یا یک دستگاه زمانی ایمن انگاشته می‌شود که احتمال خطر مرگ، مجروح شدن یا ابتلا به بیماری برای کسانی که در آنجا بوده‌اند یا با آن دستگاه کار می‌کنند در حد قابل قبول پایین باشد. به طور کلی، می‌توان چنین گفت میزان خطر قابل قبول با پایین آمدن سطح ایمنی، افزایش و با افزایش سطح ایمنی کاهش می‌یابد. در واقع بهداشت حرفه‌ای، بیماری‌ها را کاهش می‌دهد و ایمنی صنعتی به کاهش همه خطرات می‌پردازد.

صنعت و بازار کار

ضریب ایمنی در کشورهای در حال توسعه نسبت به کشورهای پیشرفته از استانداردهای جهانی پایین‌تر است. علت این امر فقط فقر اقتصادی نیست، ایمنی کار یا بازرسی فنی و مسائل جانبی آن زمانی برای ما مسئله‌ساز می‌شود که دچار مشکل شویم. بنابراین بنای اولیه کارها بر پیشگیری نیست بلکه عموما به دنبال رفع مشکل هستیم. تا آنجا که برخی از کارخانه‌ها در رفتاری  غیر انسانی در صدد ایمنی محیط کار کارگران بر نمی‌آیند. به طور طبیعی از فارغ التحصیلان این رشته به نحو مطلوب استفاده نمی‌کنند. عمده مراکز صنعتی مانند ذوب آهن، آلومینیوم‌سازی، پتروشیمی، صنایع خودروسازی، هواپیمایی، راه‌آهن، مترو و هر مرکز فعالیت اقتصادی (خصوصی یا دولتی) می‌تواند به نوعی بازار کار این رشته محسوب شود.

 

جست‌وجوی آگهی

استخدام رشته ایمنی

برای مشاهده سایر رشته ها اینجا کلیک کنید