آشنایی با شغل کارشناس صنایع غذایی
امروزه به دلیل تغییر سبک زندگی مردم و افزایش نیاز به مواد غذایی بسته‌بندی شده، صنایع تولید مواد غذایی و کارخانه‌های تولیدی در جهان رشد چشم‌گیری داشته‌اند. اگر به تولید و تهیه مواد غذایی علاقه زیادی دارید، این شغل برای شما مناسب است.
کار متخصص صنایع غذایی چیست
برای اینکه محصولاتی سالم و با کیفیت به دست مصرف کننده برسد، کارهای زیادی در کارخانه اعم از استفاده از روش‌های بهینه در تولید مواد غذایی، طراحی فرآیندهای مناسب برای تولید، کنترل و نظارت دائم بر سلامت مواد اولیه و محصولات تولیدی انجام می‌شود.
متخصص صنایع غذایی درباره اصول و روش‌های نگهداری، بسته‌بندی و کنترل کیفی مواد غذایی دانش و تخصص لازم را دارد. او به عنوان بخشی از زنجیره تولید معمولا مسئول فنی کارخانه‌های تولید مواد غذایی است و از زمان ورود مواد اولیه به کارخانه تا زمان بسته‌بندی و عرضه محصولات، کنترل و نظارت کافی بر فرآیند تولید دارد. این فرد در مراحل مختلف از مواد در حال تولید نمونه‌برداری می‌کند و آن را در آزمایشگاه مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
یک متخصص صنایع غذایی در یکی از رشته‌های علوم و صنایع غذایی، مهندسی کشاورزی یا مهندسی شیمی تحصیل کرده است. بنابراین با توجه به رشته تحصیلی و تخصصی دارد در فرآیند تولید مواد غذایی وظایف خاصی را بر عهده می‌گیرد که برخی از آن‌ها با یکدیگر مشترک اند. متخصص صنایع غذایی که در رشته علوم و صنایع غذایی تحصیل کرده است، مسئول کنترل کیفی و بهداشت مواد غذایی در فرآیند تولید است. کار این فرد با سلامت افراد جامعه رابطه نزدیکی دارد.
متخصص (مهندس) صنایع غذایی که در گرایش صنایع غذایی مهندسی کشاورزی تحصیل کرده است، در زمینه روش‌ها و عملیاتی که مواد خام (اعم از محصولات کشاورزی و دامی) را به مواد غذایی قابل مصرف و باارزش تبدیل می‌کند، دانش و تخصص دارد. این روش‌ها در حوزه نگهداری، فرآوری و تبدیل، بسته‌بندی و حمل و نقل مواد غذایی اند. رشد جمعیت کشور و نیاز به مواد غذایی بیشتر همراه با وجود ضایعات بالا در بخش کشاورزی و دامی موجب شده تا حضور این متخصصان برای رفع این مشکلات بسیار ضروری و حیاتی باشد.
متخصص صنایع غذایی که در حوزه مهندسی شیمی گرایش صنایع غذایی تخصص دارد، مسئول طراحی هر یک از واحدهای فرآیند تولید، طراحی خطوط مختلف آماده‌سازی، فرآوری و بسته‌بندی مواد غذائی و همچنین طراحی کارخانجات تولیدی صنایع غذائی است. او با توجه به خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، میکروبیولوژی، تغذیه‌ای و بهداشتی مواد غذایی به طراحی یا ایجاد واحدهای تولید می‌پردازد و مشکلات خطوط تولیدی صنایع غذائی را رفع می‌کند.
وظایف متخصص صنایع غذایی
در این بخش وظایف کارشناس صنایع غذایی به طور کلی بیان می‌شود. برخی از آن‌ها بین تخصص‌های مختلف آن مشترک و برخی اختصاصی اند:
- تهیه اطلاعات غذایی صحیح برای برچسب‌های محصولات
- بررسی راه‌های نگهداری تازه و ایمن مواد غذایی
- یافتن راه‌های تولید سریع و ارزان مواد غذایی
- آزمایش سلامت و کیفیت مواد غذایی
- کار کردن روی مواد تشکیل دهنده جدید برای رسیدن به ترکیب غذایی جدید
- اصلاح مواد غذایی مانند تولید محصولات فاقد چربی
- انجام آزمایش‌های لازم و تولید نمونه محصولات
- کنترل کیفیت و بهداشت مواد غذایی
- طراحی فرآیندهای تولید محصولات غذایی به صورت انبوه
- طراحی دستگاه‌ها و کارخانجات تولید مواد غذایی
مهارت و دانش مورد نیاز متخصص صنایع غذایی
- دانش بالا در شیمی، زیست‌شناسی و ریاضی
- علاقه به کار در حوزه تولید مواد غذایی
- دقت بالا و توجه زیاد به جزئیات
- رعایت دقیق دستورالعمل‌های بهداشتی
- توانایی کار تیمی
- توان جسمی مناسب
- توانایی کار در محیط کارخانجات (که اغلب در شهرهای کوچک یا خارج از شهرهای بزرگ هستند)
- آشنایی با اصول و مقررات حوزه بهداشت و کیفیت
تحصیلات، فرصت‌های شغلی و بازار کار متخصص صنایع غذایی
فارغ‌التحصیلان رشته‌های علوم و صنایع غذایی، مهندسی کشاورزی گرایش صنایع غذایی و مهندسی شیمی گرایش صنایع غذایی می‌توانند وارد این شغل شوند. با توجه به روند افزایشی جمعیت کشور و نیاز به مواد غذایی بیشتر، کاهش ضایعات کشاورزی و دامی و تولید مواد غذایی سالم و با کیفیت ضروری و حیاتی است. در کشور تعداد زیادی کارخانه تولید انواع مواد غذایی در حال فعالیت هستند. متخصص صنایع غذایی که دانش و تخصص کافی و علاقه و پشتکار زیادی در کار خود داشته باشد، می‌تواند فرصت‌های شغلی مناسبی را در بازارکار کشور بیابد.
کارشناس صنایع غذایی می‌تواند در بخش‌های آزمایشگاه یا خط تولید کارخانجات مواد غذایی، موسسات تحقیقاتی و دانشگاه ها مشغول به کار شود. محل کار او در آزمایشگاه‌های مواد غذایی، بخش‌های تحقیقات، بخش‌های کنترل کیفیت یا بخش تولید کارخانه‌ها است. متخصص صنایع غذایی می‌تواند پست‌هایی از جمله مدیر تولید، مسئول فنی، مسئول آزمایشگاه، مسئول بخش تحقیق و توسعه و مشاور را در هر کارخانه تولید مواد غذایی بر عهده بگیرد.
شخصیت‌های مناسب شغل کارشناس صنایع غذایی
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی‌های شخصیتی، ارزش‌ها، علایق، مهارت‌ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم‌ترین این عوامل ویژگی‌های شخصیتی است. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فرد ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت اند. به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ‌های شخصیتی مختلف در همه مشاغل هستند و نمی‌توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ‌های شخصیتی خاصی در این شغل موفق می‌شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ‌های شخصیتی که برای این شغل معرفی می‌شوند، عموما این کار را بیشتر می‌پسندند و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته‌اند.
برای مشاهده سایر مشاغل اینجا کلیک کنید